I. Mở bài:
- Nguyễn Quang Sáng là nhà văn gắn liền với miền đất Nam Bộ, văn ông có giọng điệu tự nhiên, thân mật, dân dã, ngôn ngữ gần với khẩu ngữ, lời ăn tiếng nói của nhân dân Nam Bộ.
- Truyện ngắn Chiếc lược ngà được sáng tác năm 1966 đã diễn tả một cách cảm động tình cha con thắm thiết, sâu nặng của ông Sáu trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh.
II. Thân bài:
* Tình cảm cha con trong truyện ngắn này được thể hiện từ hai phía: tình cảm của con dành cho cha và tình cảm của cha dành cho con.
1. Tình cảm của bé Thu dành cho ông Sáu
– Bé Thu chỉ được nhìn ông Sáu qua tấm ảnh và chưa nhận ra ông Sáu với vết thẹo dài trên mặt, bé Thu đã có thái độ sợ hãi xa lánh, hành động ngang ngược và những lời nói trổng khiến ông Sáu phải đau lòng: (hét toáng lên khi nhìn thấy ba, toàn nói lời trống không, nhất định không chịu nhờ ông Sáu chắt nước cơm cho, hất cái trứng cá…).
=> Tất cả những hành động ngang ngược đã thể hiện được cá tính bướng bỉnh mạnh mẽ và tình cảm yêu thương rạch ròi của cô bé.
– Khi hiểu và nhận ra ông Sáu là cha của mình, trong buổi sáng cuối cùng trước khi ông Sáu phải lên đường. Lòng vô cùng ân hận thái độ, không lạnh lùng hành động của bé Thu đột ngột thay đổi:
+ Nó bỗng kêu thét lên "ba" – tiếng ba được gọi lên như xé tan sự im lặng và xé cả ruột gan tất cả mọi người.
+ Cô bé chạy xô tới, dang hai tay ôm lấy cổ ba, hôn ba cùng khắp (hôn tóc, hôn cổ, hôn vai, hôn vết thẹo), dang cả hai chân để câu chặt lấy ba, đôi vai nhỏ bé run run. Tình cảm yêu thương đầy xúc động của bao năm xa cách như vỡ òa được bộc lộ một cách mãnh liệt, dâng trào, không thể kìm nén nổi. Em yêu ba, nhớ ba, mong ba. tình cảm yêu thương vô cùng mãnh liệt hối hả, cuống quýt.
2. Tình cảm của ông Sáu dành cho con
– Khi bị người con từ chối tình cảm của mình, ông cảm thấy vô cùng đau khổ, hụt hẫng, cáu giận, không thể kìm chế nổi. Ông đã đánh con vì không chịu nhận mình là cha. Một nỗi đau khổ tột cùng của người cha khi bị con khước từ.
– Khi về đơn vị, tình cảm yêu thương con da diết, nỗi nhớ và niềm ân hận vì trong lúc nóng giận đã đánh con.
– Khi kiếm được khúc ngà voi, ông vô cùng vui sướng, dành hết tình cảm yêu thương, tâm trí và công sức của mình để làm chiếc lược. Chiếc lược đã trở thành vật báu thiêng liêng đối với ông Sáu. Nó làm dịu đi những ân hận và chứa đựng bao nhiêu tình cảm yêu mến của ông với đứa con xa cách nơi quê nhà.
– Trước lúc hi sinh, chưa kịp đưa chiếc lược ngà cho con, ông muốn nhờ bạn trao tận tay con gái chiếc lược mà bao nhiêu tình cảm của ông chứa đựng trong đấy
III. Kết bài
- Truyện ngắn Chiếc lược ngà đã khẳng định và ca ngợi tình cảm cha con thiêng liêng như một giá trị nhân bản sâu sắc. Tình cảm ấy càng trở nên cao đẹp, thiêng liêng hơn trong những cảnh ngộ éo le của cuộc chiến tranh tàn khốc.